Voordelen Ledverlichting
Zoals inmiddels wel algemeen bekend is, kent ledverlichting vele voordelen, maar ook een aantal nadelen. Hier bespreken we uitgebreid welke dat zijn en waarom dat zo is.
1. Ledlampen zijn energiezuinig
Inkoppertje, maar daarom niet minder waar! Vergeleken bij gloei- en halogeenlampen besparen ledlampen al snel 80 tot 90% energie. Gloeilampen zijn de grootste energieverbruikers, dus het rendeert enorm als dit type lamp vervangen wordt door een ledlamp. De terugverdientijden zijn extreem kort. Bij professioneel gebruik zijn de terugverdientijden geregeld minder dan 1 jaar. Dit is bijvoorbeeld het geval in de horeca, waar u nog geregeld deze oude lampen ziet hangen. Aangezien u thuis minder branduren per dag maakt, duurt het langer voor u ze terugverdiend hebt, maar aan de andere kant gaan de ledlampen dan ook weer langer mee.
Op spaarlampen kan ongeveer 30% tot 50% energie bespaard worden met ledlampen. Aangezien het aantal Watts dat bespaard wordt en u dus relatief weinig kWh bespaard, duurt het vaak erg lang voordat u de vervanging van deze lampen terugverdiend hebt.
Conventionele TL’s (dikke TL8-buizen) vervangen is een uitzondering. Het principe van een TL is identiek aan een spaarlamp. Dus zou de terugverdientijd ook lang moeten zijn, zou je zeggen. Dat hoeft niet het geval te zijn, en wel om de volgende reden. Een standaard TL van 120 cm heeft een opgenomen vermogen van 36 Watt, maar daar kan het verbruik van de starter/VSA van circa 8 Watt nog bij opgeteld worden. Gemiddeld zal een oude TL8-buis dus 44 Watt verbruiken. Een ledtube (of led-TL) verbruikt gemiddeld 20 Watt en bespaart dus ongeveer 60%, of 24 Watt. Doordat een ledtube geen starter/VSA nodig heeft is de besparing iets groter dan bij spaarlampen.
Maar er is nog iets wat een een extra besparing kan opleveren bij het vervangen van TL’s. In sommige gevallen zit de TL-buis in een open armatuur. Dat wil zeggen dat de losse buis geen spiegelreflectie kap boven zich heeft. Het gevolg is dat er veel licht verloren gaat naar boven, terwijl u het beneden (op de vloer) nodig hebt. Een led-buis schijnt enkel naar beneden en dus hebt u geen verlies naar boven toe. Al het licht wordt benut. Het laatste aspect van TL-buizen vervangen door led heeft niet zozeer met de eigenschappen van beide lichtbronnen te maken, maar wel de toepassingen. TL’s worden veelal toegepast in werkomgevingen waar veel branduren gemaakt worden, denk aan: kantoren, magazijnen, fabrieken, etc. Ook hier geldt: hoe langer het brandt per dag, hoe interessanter om te vervangen.
Tot slot bespreken we de dunnere moderne variant van de TL-buizen, de T5. De ontwikkelingen bij TL’s staan ook niet stil. Sinds enkele jaren is er een energiezuinig alternatief op de conventionele T8-buis. Deze dunnere T5 kan ook ongeveer 40% tot 50% energie besparen ten opzichte van de T8. Het grote voordeel is de lagere prijs ten opzichte van led. Een kwalitatieve T5-buis hebt u al vanaf €10,-. Een nadeel was altijd de beperkte levensduur, maar inmiddels zijn er ook „long life” T5-buizen met een levensduur van ongeveer 20.000 uur, wat minstens twee keer zo lang is als de gewone T8-buizen. Maar het grote nadeel van de T5-buizen is dat het armatuur omgebouwd moet worden. Ze verbruiken een andere VSA, maar dat is nog wel te vervangen, maar ook zijn ze dunner en hebben ze een andere fitting. Het past dus niet in de T8 armaturen, zoals led-buizen wel doen. Hier zijn allerlei oplossingen voor bedacht, zoals T8-adapters die u op uw T5-buis zet zodat ze wel in de grotere fittingen passen, maar geen is ideaal omdat het er simpelweg niet voor gemaakt is. Vroegtijdige uitval is een veelvoorkomend gevolg, zeker als het niet door een professional is omgebouwd (waar weer voor betaald moet worden).
2. Ledverlichting gaat langer mee
De verwachte levensduur van ledlampen is vele malen langer dan van de conventionele verlichting.
De gemiddelde gloeilamp gaat ongeveer 1000 uur mee, een halogeenlamp 3000 uur, spaarlamp 5000 tot 10.000 uur, evenals een TL. De gemiddelde levensduur van een ledlamp ligt volgens fabrieksopgave altijd minimaal op 35.000 uur, maar wij hebben onze twijfels er over. Fabrikanten kunnen zeggen wat ze willen want ze geven toch maar 2 jaar garantie. Philips is hier een uitzondering op met 3 jaar, maar dan nog is dat zelfs bij 24/7 branden geen 35.000 uur. Kwalitatieve ledlampen hebben maken hierin zeker het verschil, maar dat gaan we pas over enkele jaren ervaren. Wij geven bij Leds Refresh altijd gemiddeld 20.000 uur op.
3. Ledlampen zijn er ook in warmwit en extra warmwit (flame)
Uiteraard is dit geen voordeel ten opzichte van gloeilampen, want die zijn van zichzelf al gezellig warmwit, maar gemiddeld genomen geven spaarlampen aanzienlijk minder warm licht.
Het vooroordeel dat ledlampen kil zouden zijn is inmiddels niet meer waar. Dit komt door het schrikbeeld dat de spaarlamp in de beginperiode de mensen heeft aangedaan. Maar de ledlamp gaat hierin ook niet vrijuit, want de eerste generaties ledlampen waren simpelweg ook kil en ongezellig blauw/wit licht. Gelukkig is dat met de jaren verholpen.
4. Een ledlamp geeft direct vol licht
Wederom een voordeel dat enkel geldt ten opzichte van spaarlampen en TL-buizen. Een spaarlamp moet opwarmen voordat hij vol licht kan geven. Vooral in kamers waar u graag direct licht wilt hebben is dit erg vervelend. Denk aan de gang of de wc, waar tegen de tijd dat u de ruimte weer verlaat, uw spaarlamp eindelijk licht begint te geven.
Ledlampen hebben hier geen last van, want ze geven direct 100% van het licht.
5. Een ledlamp wordt niet heet
Gloeilampen, maar zeker ook halogeenlampen worden enorm heet als ze ook maar even branden. Het is onjuist dat ledlamp niet warm worden. Een ledlamp moet juist z’n warmte kwijt. Maar gelukkig worden ze bij lange na niet zo warm als gloei- en halogeenlampen. Een ledlamp is veel zuiniger en zet minder energie om in warmte, maar meer in licht. Ter vergelijking: een gloeilamp zet slechts 10% van de energie om in licht (de rest is warmteverlies), maar een gemiddelde ledlamp maar liefst 80%.
Een bijkomend voordeel is dat een ledlamp hierdoor eigenlijk vele malen minder brandgevaarlijk is. Zeker vergeleken met de kokend hete halogeenspotjes die nog wel eens volledig opgesloten (zonder luchtkoeling) in plafonds worden geplaatst.
6. Ledlampen zijn er in alle soorten en maten
Met ledverlichting zijn de mogelijkheden eindeloos. Alle kleuren en vormen zijn mogelijk, waardoor het al jaren vooral bij light designers tot verbazingwekkende creaties heeft geleid. Lees meer over het gebruik van RGB ledverlichting.
Kleine halogeenlampjes of kleine spots hebben de slag van de spaarlamp gemist, doordat spaarlampen simpelweg niet in deze vorm verkrijgbaar zijn. Ledlampen zijn er nu ook voor MR11-, G4- en G9-fittingen.
Een ledlamp is inmiddels voor elk armatuur verkrijgbaar. Ook de gewenste lichtkleur is mogelijk, evenals de lichtintensiteit. Maar met led zijn we nog lang niet klaar. Momenteel verschijnen de eerste toepassingen van OLED (Organische ledverlichting), wat hele oppervlaktes egaal kan verlichten. Met OLED kunt u ook leuk experimenteren met het design. Hiermee zijn de mogelijkheden helemaal eindeloos. Uiteraard zullen we hier posten als er meer nieuws is hierover.
7. Ledlampen zijn stevig en robuust
In tegenstelling tot de gloeilamp (en in mindere mate de halogeen- en spaarlamp) is een ledlamp aanzienlijk steviger gebouwd. Het kan wat dat betreft vergeleken worden met een ander elektrisch apparaat, neem een radio. Die is ook schokbestendig.
Een voorbeeld uit de praktijk hiervan is hotel De Korenbeurs in Made. In de entree en lobby zaten overal in het plafond G4 halogeensteeklampjes. Deze gingen achter elkaar defect: elke week wel een aantal. De oorzaak hiervan waren de vrachtwagens die over de aangrenzende weg raasden. De trillingen die deze zwaargewichten veroorzaakten maakten dat de halogeenlampjes om de haverklap kapot trilden.
8. Ledlampen bevatten geen kwik
Een spaarlamp bevat het giftige kwik, waardoor het verplicht is een defecte spaarlamp bij het chemisch afval te gooien. In Amerika wordt het zelfs altijd aangeraden het huis direct te verlaten wanneer een spaarlamp kapot op de grond valt! Doordat een ledlamp een andere verlichtingstechniek is, is er geen kwik nodig. Een defecte ledlamp hoeft dan ook niet bij het chemisch afval worden gedeponeerd. Uiteraard heeft het scheiden van afval de voorkeur, zoals u ook met een televisie of stereo-installatie zou doen. U kunt moeiteloos afval scheiden bij PV Cycle. .
9. Ledlampen hebben geen UV en infrarood in het spectrum
Hierdoor zijn ledlampen uitermate geschikt voor het verlichten van musea (al klinkt dit makkelijker dan het is) of voor verlichting in de voedings- of textielindustrie.
10. Ledlampen flikkeren niet en zijn daardoor rustiger voor uw ogen
Dit dient vergeleken te worden met de spaarlamp, maar ook met TL-verlichting. Een spaarlamp (of TL, zelfde principe) gaat tientallen of zelfs honderden keren per seconde aan/uit. Vooral bij oude spaarlampen en TL-buizen die aan het eind van hun levensduur zijn, is het flikkeren duidelijk met het blote oog waarneembaar. Ledlampen flikkeren niet, doordat ze constant aan staan. Deze techniek is dan ook duidelijk rustiger voor de ogen. Vooral in ruimtes waar geconcentreerd gewerkt wordt is dit verschil merkbaar.
Onze ervaringen zijn dat om deze reden men uiteindelijk liever werkt onder led TL-buizen dan onder standaard T8-buizen.
11. Ledlampen op afstand bedienen
De innovaties van ledlampen houden voorlopig nog niet op. Nu is het mogelijk om ledlampen op afstand te bedienen. Ledlampen kunnen worden aangesloten op het Wifi thuisnetwerk. Zo kunt u via uw smartphone de ledlampen aan of uit zetten of van kleur laten veranderen.
Alle voordelen op een rij
Genoeg voordelen dus. Hieronder de samenvatting:
Ten opzicht van gloei- en halogeenlampen:
✓ energiezuinig
✓ gaat langer mee
✓ wordt niet heet
✓ schokbestendig
✓ geen UV en infrarood in het spectrum
✓ design aanbrengen in uw interieur
Ten opzichte van spaarlampen en TL-buizen:
✓ ook warme sfeervolle lichtkleuren
✓ geen opstarttijd
✓ alle soorten en maten
✓ geen kwik
✓ design aanbrengen in uw interieur
Zijn er dan helemaal geen nadelen?
Het zou niet eerlijk zijn om de led voor iedere situatie te bestempelen als ideaal. In sommige gevallen zijn er wel degelijk nadelen aanwezig.
1. Ledlampen kunnen niet goed tegen warmte
Dé achilleshiel van de ledlamp is overmatige warmte. Een ledlamp moet zijn warmte goed kwijt kunnen, zodat de elektrische componenten, maar vooral de led’tjes zelf niet beschadigd raken. Door oververhitting zal de levensduur extreem snel afnemen.
Dit is dan ook direct een punt waarop kwalitatieve ledlampen zich onderscheiden van de mindere: goede koeling.
2. Ledlampen zijn duurder
Het valt niet te ontkennen dat ledlampen over het algemeen duurder zijn. De investering wordt over het algemeen extreem snel terugverdiend, maar dan moet de investering wel gedaan kunnen worden.
In het MKB heb ik dit de laatste jaren als een probleem ervaren. Winkeleigenaren, maar ook horeca-exploitanten vertelden mij met enige gêne: „Het ziet er allemaal veelbelovend uit en ik geloof het ook, maar al had ik het in een maand terugverdiend, ik kan de investering nu gewoon niet missen!”
3. Ledlampen dimmen niet goed op standaard dimmers
Soms waar, soms ook niet. Het hangt van de combinatie af. Sommige ledlampen op 230V kunnen wel degelijk goed gedimd worden op standaard dimmers. De dimmer dient van het type fase-aansnijdend te zijn. Maar ook dan treden er bij bepaalde ledlampen problemen op in de vorm van flikkeren of slechts een klein beetje minder licht geven (dimmen tot bijvoorbeeld 60% van de lichtoutput).
4. Ledlampen zijn nog redelijk nieuw
Het nadeel van vernieuwde technologie is dat er hier en daar nog schoonheidsfoutjes naar boven komen. Zo ook bij de ledlamp. Ten opzichte van vorig jaren is de ledlamp wel al veel verbeterd. Verder is het voor velen soms ingewikkeld om te installeren.
We vinden het leuk om te horen wat jouw ervaringen zijn met de voor- en nadelen van ledverlichting. Plaats hieronder uw comment.
