Zonnepalen kunnen niet zonder een omvormer. Maar welke heeft u nodig om het beste rendement uit uw zonnepanelen te halen? Die keuze is nog niet zo gemakkelijk, en er komen ook nog een aantal technische termen bij kijken. In deze blog leggen we u uit wat een omvormer is, welke schakelingen er zijn en welke omvormers hier het beste bij passen.
Wat is een omvormer?
Een omvormer zet de opgewekte gelijkstroom om in bruikbare wisselstroom. Als een zonnepaneel licht opvangt, zet het paneel dit zonlicht om in gelijkstroom. Gelijkstroom kan maar één richting op en kan niet worden omgezet naar hoogspanning. Bij het transport over grote afstanden gaat dan veel energie verloren.
Met wisselstroom kan dit wel. De omvormer zet de gelijkstroom om in wisselstroom, waardoor de stroom over een langere afstand getransporteerd kan worden zonder veel verlies. Hierdoor kunt u de opgewekte stroom in huis gebruiken of verkopen aan een energieleverancier.
Zonnepanelen schakelen en omvormen
Natuurlijk wilt u met uw zonnepanelen een zo hoog mogelijk rendement behalen. Hierbij is het van belang dat u de juiste schakeling van uw zonnepanelen kiest; serie- of parallelschakeling. Bij elk type schakeling hoort een ander soort omvormer. Het is dus belangrijk om de juiste combinatie van zonnepanelen, omvormer en schakeling te kiezen.
Welke schakeling het beste bij uw situatie past, hangt af van een aantal vragen/factoren, namelijk:
- Is er schaduwvorming;
- Heeft u verschillende hellingshoeken;
- Wilt u meerdere dakvlakken gebruiken?
Is één of meerdere van deze factoren van toepassing op uw situatie, dan heeft u een parallelschakeling nodig.
Wat is parallelschakeling?
Bij parallelschakeling zijn uw zonnepanelen naast elkaar op elkaar aangesloten met de plus op de plus en de min op de min. Ieder paneel heeft zijn eigen omvormer. Deze omvormer zet per zonnepaneel de opgewekte gelijkstroom direct om in wisselstroom. Als één zonnepaneel defect gaat, heeft dit geen invloed op de andere panelen. Ook het effect van schaduw blijft hierdoor minimaal, omdat de panelen die niet in de schaduw liggen optimaal blijven presteren.
Micro-omvormer bij parallelschakeling
Een micro-omvormer wordt gebruikt bij parallel schakelen. Onder ieder zonnepaneel wordt een micro-omvormer geplaatst.
Voordelen micro-omvormer
- U behaalt het maximale rendement per zonnepaneel, ongeacht schaduwwerking of defecten.
- U krijgt per paneel inzicht in de opbrengst. Zo ziet u het direct als een paneel stuk is.
- De micro-omvormers worden onder de panelen geplaatst en niet in huis. Dit is veiliger.
Nadelen micro-omvormer
- Micro-omvormers zijn duur en moeilijk te vervangen.
- Een micro-omvormer is kwetsbaar, want de elektronica ligt direct onder het zonnepaneel.
- Mirco-omvormers leveren een lager maximaal rendement op dan string-omvormers (zie hieronder).
Wat is serieschakeling?
Serieschakeling wordt gebruikt als de zonnepanelen allemaal dezelfde kant opstaan en er bijna tot geen schaduwvorming is. Bij serieschakeling worden de zonnepanelen in een rij op elkaar aangesloten met de plus op de min. De eerste en de laatste worden ook op elkaar aangesloten zodat er een kring ontstaat. De opgewekte stroom loopt dus door de hele kring aan zonnepanelen.
String-omvormer bij serieschakeling
De string-omvormer wordt gebruikt bij serie schakelen. Deze manier van schakelen en omvormen levert relatief veel energie op, omdat er maar één omvormer is en er dus weinig energieverlies optreedt. De string-omvormer bevindt zich in uw huis en dus niet – zoals bij parallelschakeling – onder de panelen.
Voordelen string-omvormer
- Een string-omvormer is minder duur dan de micro-omvormer.
- Het is eenvoudig om een string-omvormer te vervangen.
- De soft- en hardware van de string-omvormer is gemakkelijk up-to-date te houden.
Nadelen string-omvormer
- Een klein defect, of zelfs vuiligheid op één paneel, kan een nadelig effect hebben voor het rendement van alle zonnepanelen in het systeem.
- U krijgt geen inzicht in de opbrengst per paneel. Hierdoor is het ook moeilijker om te achterhalen welk zonnepaneel eventueel defect is.
- String-omvormer (en serieschakeling) is minder flexibel. U kunt niet zomaar panelen toevoegen of verwijderen.
Optimizer bij serie schakelen zonnepanelen
Er is ook nog een tussenvorm mogelijk. Dit is een goede optie als u schaduwvorming heeft, maar wilt profiteren van de genoemde voordelen van een serieschakeling. U kunt het rendement van serie- geschakelde zonnepanelen namelijk verhogen door optimizers te plaatsen.
Wat is een optimizer?
Een optimizer is een MPP tracker; oftewel, het onderdeel in een omvormer dat het maximale punt van de zonnepanelen achterhaalt. Op dit punt levert de zonnepanelen het maximale rendement op. De MPP tracker kijkt steeds waar dit punt is en zorgt ervoor dat de zonnepanelen optimaal opbrengst leveren.
Micro-omvormers doen dit bij ieder zonnepaneel in parallel geschakelde zonnepanelen. Optimizers kunnen in een serieschakeling worden geplaatst, zodat ook in een kring van panelen de opbrengst in ieder afzonderlijk paneel optimaal benut wordt.
Voordelen optimizer
- U krijgt de maximale opbrengst per paneel.
- U krijgt inzicht in de individuele opbrengst per paneel.
- String-omvormers gecombineerd met optimizers is goedkoper dan micro-omvormers.
Nadelen optimizer
- U kunt alleen optimizers plaatsen als u een minimum aantal zonnepanelen heeft. Dit verschilt per fabrikant.
- Optimizers zijn kwetsbaar, want de elektronica ligt direct onder het zonnepaneel.
- Optimizers zijn moeilijk vervangbaar.
Serie- of parallelschakeling – wat wordt het?
De meest gekozen optie is serieschakeling met een string-omvormer. Dit is een uitstekende keuze als u geen schaduwwerking, één hellingshoek en één dakvlak heeft. U heeft dan de voordeligste keuze met het hoogste rendement te pakken.
Is er echter sprake van schaduw, verschillende hellingshoeken of meerdere dakvlakken? Dan kunt u het beste kiezen voor parallelschakeling met micro-omvormers.
Een beetje schaduw op uw dak? Kies dan voor serieschakeling met string-omvormer. Wilt u meer rendement van uw zonnepanelen, dan kunt u deze omvormers aanvullen met optimizers.
Maar, ieder dak is anders. Laat u dus goed informeren over de mogelijkheden.